Positieve censuur?

Gisteren werd bekend dat tientallen verpleeghuizen in Nederland onder de maat functioneren. Onder druk van de Tweede Kamer is staatssecretaris Van Rijn nu toch met de lijst naar buiten gekomen. De Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft een lijst met slecht functionerende verpleeghuizen gepubliceerd. Bij elf instellingen zijn de risico's zo groot dat ze onder intensief toezicht zijn gesteld. 

De minister benadrukt dat de inspectie vroegtijdig aan de bel trekt, en dat de verpleeghuizen de kans hebben om zich te verbeteren. Over het algemeen gaat het volgens hem heel goed met de sector. "Maar deze transparantie, over wat goede zorg is en wat niet, is uiteindelijk in het belang van iedereen."

Zelf was ik de dag dat bovenstaand  bericht bekend werd gemaakt op het congres “Een jaar later: ruimte voor verpleeghuizen”. Samen met Kim Bakker, eigenaar van een kleinschalige woonvoorziening voor (kwetsbare) ouderen, liepen wij te midden van vele enthousiaste medewerkers. Presentaties allemaal gericht op het verbeteren van de kwaliteit rondom kwetsbare ouderen. Zelf liepen wij daar in onze Hug and take Care T-shirt en hebben bekenden en onbekenden gehugd. We kwamen in gesprek over zorg, vooral over wat er wél mogelijk is. Vele beaamden de stelling dat medewerkers in de zorg vaak erg goed voor een ander kunnen zorgen en wat minder goed voor zichzelf. Dat maakt dat de zorgsector extra onder druk staat. Niet alleen de ouderen zijn kwetsbaar, ook de zorgmedewerkers die iedere dag zó enorm hun best doen om voor deze mensen te zorgen. Zichzelf vaak wegcijferend, fysiek zwaar werk verrichten én gevoelig zijn voor negatieve berichten uit de media. Ik begrijp dat we in een democratische samenleving geen censuur kunnen plegen. Maar ik geloof stellig in de opvatting dat alles wat je aandacht geeft, groeit en pleit voor een andere vorm van aandacht. Publiceer geen lijst met de verpleeghuizen die onder de maat presteren maar publiceer een lijst met die goed presteren. Publiceer geen overzicht van bestuurders en directeuren die zich verrijken over de ruggen van de zorg, ver boven de Balkeneindenorm, maar publiceer een lijst van directeuren die dit niet doen en wel begrijpen waar het in de zorg over gaat. Generaliseer niet “de urine loopt langs de enkels” als enige waarheid en denk na over wie je uitnodigt aan tafel bij RLT Late Night. Je probeert tenslotte toch ook de beste zangers, de beste sporters, de beste schrijvers en andere kanjers aan tafel te krijgen?

We moeten goed voor onze ouderen zorgen, zo gewoon mogelijk, en niet institutionaliseren, systematiseren, protocolleren, bureaucratiseren, bagatelliseren en negatief verbijzonderen. Misschien dan toch maar enige censuur? Noem het positieve manipulatie, een kanteling, op zo’n manier dat het ons hart raakt, waar we even stil van worden, blij en gelukkig, vrolijk en liefdevol, gewoon en menselijk. Want dat is wat zorgmedewerkers dagelijks ook doen: iets willen beteken voor de ander. Iedere dag weer. Met liefde en passie, zonder veel poeha, zo gewoon mogelijk.

Laten we niet alleen de kwetsbare ouderen beschermen, ook de medewerkers. Verstop het nieuws niet maar verpakt het anders. Verzacht het en draait het om.

Dank jullie wel zorgmedewerkers, blijf goed zorgen voor de ander én goed voor jezelf.